Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri
İhracatçıları Birliği, 4 yılda ihracatını yüzde 142’lik artışla 318 milyon
dolardan 770 milyon dolara taşıyarak, Ege İhracatçı Birlikleri bünyesinde
ihracat artış rekortmeni oldu.
Hububat bakliyat yağlı tohumlar sektörünün Türkiye genelinde
de ihracatının 10 milyar dolar sınırına ulaştığını dile getiren Ege Hububat
Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa
Terci, ihracatlarında lokomotif olan bitkisel yağ ihracatına getirilen
kısıtlamanın kalkması halinde artış trendlerinin devam edeceğine vurgu yaptı.
“Pandeminin damga
vurduğu 2020 yılından bu yana hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri
sektörü özelinde gıda arzı çok daha önemli bir pozisyon aldı” tespitinde
bulunan Terci, “Bu süreçte üyelerimize verdiğimiz eğitimler, zaman kaybetmeden
organize ettiğimiz ve başarılı sonuçlar aldığımız sanal fuar ve ticaret
heyetleri, Turquality projesi ile bir adım önde olduğumuzu gösterdik. Bu tip
faaliyetlerle yüz yüze görüşmelerin mümkün olmadığı süreçte ticari
faaliyetlerimizin de sürekliliğini sağladık. Bu etkinliklerimizde ihracatta
başarıyı getirdi. 2020 yılında Türkiye geneli 7 milyar 292 milyon dolar olan
ihracatımız, 2022 yılının ilk çeyreği sonunda 10 milyar dolar sınırına geldi”
şeklinde konuştu.
2021 yılında Ege Bölgesi’nden 385 milyon dolarlık bitkisel
yağ ihracatı yapıldığı bilgisini veren Terci sözlerini şöyle sürdürdü:
“Küspeler ve Hayvansal Yem ihracatımız 74 milyon dolar, çikolata şekerleme
ihracatımız 46 milyon dolar, yağlı tohumlar ihracatımız 41 milyon dolar ve gıda
müstahzarları ise 33 milyon dolar dövizi ülkemize kazandırdı.”
Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle zorlu bir süreç yaşadıklarını
anlatan Terci, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın dahilde işleme rejimi kapsamında
yapılacak ihracat başvuruları dahil, ayçiçek yağı başta olmak üzere bitkisel
yağ ürünlerinin ihracatına getirdiği kısıtlama nedeniyle sektörde sıkıntılar
yaşandığını, öncelikli olarak limanlarda bekleyen ihraç partilerine izin
verilmesi için konuyu her platformda dile getirmeye devam ettiklerini
vurguladı.
Ege Bölgesi’nin önemli ihraç ürünlerinden haşhaş tohumunda
önemli ihraç pazarı Hindistan ile Türkiye arasındaki süreci de şöyle özetledi:
“Hindistan’a haşhaş tohumu ihracatımızın sürekliliğini sağlamak üzere
uygulamaya geçirilen on-line sistem yürütme görevi 2016 yılında Sektör Kurulu
kararı ve Ticaret Bakanlığınca Birliğimize verildi. Söz konusu online sistem
ilk olarak 2018-2019/2019-2020 ürün yıllarına ait ihracatımıza ilişkin
başvurulara verilen onaylar kapsamında kullanıldı. Hindistan’a ihraç
edilebilecek toplam haşhaş tohumu miktarı 28 Temmuz 2021 tarihinde Hint
tarafına 29.598 ton olarak bildirildi ancak Hind makamlarınca ülkemiz için
2020-2021 ürün yılları için ithalat izin miktarı 17.500 ton olarak belirlendi.
Akabinde Ticaret Bakanlığı, Toprak Mahsulleri Ofisi yetkilileri ve ihracatçı
firma temsilcilerinin katılımıyla, 17 Ocak 2022’de Ankara’da toplantı yapıldı.
Toplantı sonrasında 20 Ocak tarihinden önce Hintli ithalatçılarla yapılmış
haşhaş tohumu ihracatına ilişkin kontratlar ve söz konusu kontratlar kapsamında
20 Ocak tarihinden önce alınan avans ödeme dekontları/akreditif belgeleri
bakanlığımızın talebiyle 31 Ocak tarihine kadar doğrudan firmalar tarafından
Ticaret Bakanlığına iletildi ve nihai olarak Bakanlıkça yapılan çalışmalar
sonunda18 Şubat tarihinden itibaren Birliğimiz uhdesinde yürütülmekte olan
on-line sisteme Bakanlıkça firmalar için belirlenen miktarı geçmemek üzere
bilgi ve belge girişi Bakanlığımızın talebiyle gerçekleştirildi. Bu başvurular
Birliğimiz ve TMO tarafından onaylanmış durumda. Şu anda Hindistan tarafınca
onay verilmesi bekleniyor, onay alınması halinde yüklemeler yapılabilecek.”
Irak, Suriye ve ABD
en çok ihracat yapılan ülkeler
Türkiye, 2021 yılında 213 ülkeye hububat bakliyat ve yağlı tohumlar ihraç ederken ilk sırada 1 milyar 635 milyon dolarlık tutarla Irak yer aldı. Sektörün Suriye’ye ihracatı 558 milyon dolar olurken, ABD 552 milyon dolarlık taleple üçüncü sıraya adını yazdırdı. Bu ülkeleri Yemen, İran, Libya, Almanya, İsrail, Cibuti ve Venezuella takip etti.
